In de wereld van industriële automatisering draait alles om betrouwbaarheid, efficiëntie en veiligheid. Machines en sensoren worden blootgesteld aan uitdagende omgevingen: stof, water, trillingen, reinigingsmiddelen, temperatuurschommelingen en meer. Om ervoor te zorgen dat componenten duurzaam blijven functioneren, zijn duidelijke richtlijnen en normen ontwikkeld. Beschermingsklassen zoals IP-rating en certificeringen zoals EHEDG en Ecolab helpen u als ingenieur of inkoper bij het selecteren van het juiste component.
Cijfer |
Betekenis als 1e cijfer | Betekenis als 2e cijfer |
0 |
Geen bescherming | Geen bescherming |
1 | Bescherming tegen objecten > 50 mm | Bestand tegen (verticaal) vallende waterdruppels |
2 | Bescherming tegen objecten > 12.5 mm | Bestand tegen vallende waterdruppels uit alle richtingen met een hoek tot 15° |
3 | Bescherming tegen objecten > 2.5 mm | Bestand tegen sproeiend water uit alle richtingen met een hoek tot 60° |
4 | Bescherming tegen objecten > 1 mm | Bestand tegen sproeiend water uit alle richtingen |
5 | Stofbestendig | Bescherming tegen een waterstraal uit een 6.3 mm mondstuk uit alle richtingen |
6 | Stofdicht | Bestand tegen een waterstraal uit een 12.5 mm mondstuk uit alle richtingen |
7 | Bestand tegen onderdompeling tot 1 meter diepte | |
8 | Waterdicht en geschikt voor continue gebruik onder water | |
9(K) | Bestand tegen afspuiten onder hoge druk en met hoge temperaturen |
IP-rating: Internationale standaard voor stof- en waterdichtheid
De meest bekende en toegepaste beschermingsklasse is de IP-rating (Ingress Protection), vastgelegd in de internationale norm IEC 60529. Deze code bestaat uit twee cijfers:
- Het eerste cijfer geeft de bescherming aan tegen vaste voorwerpen en stof (0-6).
- Het tweede cijfer geeft de bescherming aan tegen vocht en vloeistoffen (0-9).
In sectoren zoals food, chemie, of outdoor applicaties zoals landbouw is een hoge IP-waarde vaak noodzakelijk.
Bijvoorbeeld: een IP69K-sensor is stofdicht en kan zonder problemen tegen stoom- of hogedrukreiniging.
EHEDG: Hygiënisch ontwerp voor de voedingsindustrie
De EHEDG (European Hygienic Engineering & Design Group) richt zich op de hygiënische aspecten van machines en componenten in de voedings- en farmaceutische industrie. Een EHEDG-gecertificeerd product voldoet aan richtlijnen voor:
- Reinigbaarheid zonder demontage
- Gebruik van hygiënisch materiaal (bijv. RVS 316L)
- Ontwerp zonder hoeken waarin vuil kan ophopen
EHEDG-certificering is niet wettelijk verplicht, maar wordt vaak gevraagd in audittrajecten of als kwaliteitsgarantie in productieomgevingen waar voedselveiligheid essentieel is.
Ecolab-certificering: Chemische bestendigheid
Ecolab is een toonaangevende leverancier van reinigings- en desinfectiemiddelen. In samenwerking met fabrikanten test Ecolab componenten op bestendigheid tegen agressieve schoonmaakmiddelen die vaak worden gebruikt in de voedings- en drankenindustrie.
Een sensor of kabel die Ecolab-gecertificeerd is, garandeert langdurige chemische bestendigheid en verkleint de kans op vroegtijdige slijtage of defecten.
Baumer proTect+: next-level bescherming
Om extra zekerheid op lange termijn te bieden, heeft Baumer proTect+ ontwikkeld. Een geavanceerd concept om lange-termijn waterdichtheid te garanderen, dat verder gaat dan standaard IP-tests. Zo werkt het:
- Simulatie van veroudering: 50 temperatuur‑shockcycli in lucht en water
- Daarna pas IP‑tests (IPx8 en IPx9K)
- Materialen: krasvast RVS (V2A/V4A), NBR, liquid silicone rubber, polyamide
- Ontwerpoptimalisatie: afdichtingen bij kabeluitgangen en LED-indicatoren die bestand zijn tegen hogedruk en schuimreiniging
Voordelen van proTect+
- Betrouwbare dichtheid op lange termijn, zelfs na jaren blootstelling aan reinigingscycli
- Minimaal onderhoud en verminderde uitvaltijd
- Ideaal voor hygiënische, outdoor en wash-down toepassingen (voedingsmiddelen, farma, mobiele systemen)
Andere relevante standaarden en keurmerken
Naast IP, EHEDG en Ecolab zijn er andere certificeringen en normen die afhankelijk van de toepassing relevant kunnen zijn:
- NEMA (National Electrical Manufacturers Association) – Amerikaanse standaard vergelijkbaar met IP, met aanvullende eisen rond corrosiebestendigheid.
- ATEX / IECEx – Voor explosiegevaarlijke omgevingen (bijv. bij petrochemie, silo's maar ook bij machines voor houtbewerking).
- UL / CSA – Veiligheidscertificering voor elektrische componenten in Noord-Amerika.
- FDA-compatibiliteit – Vereist bij direct contact met voedsel of farmaceutische producten, vooral relevant in de Verenigde Staten.
Praktijkvoorbeeld: Sensor in een hygiënische omgeving
Stel: je zoekt een afstandssensor voor een verpakkingslijn in een zuivelfabriek. In dit geval moet het product:
- Bestand zijn tegen intensieve reiniging → IP69K en eventueel ProTect+
- Gemaakt zijn van RVS en makkelijk te reinigen → EHEDG-gecertificeerd
- Chemisch resistent zijn tegen alkalische en zure reinigingsmiddelen → Ecolab-gecertificeerd
Zonder deze certificeringen loop u als machinefabrikant het risico op defecten, hygiëneproblemen of afkeuring bij audits.
Conclusie
Het kiezen van componenten in de industriële automatisering vraagt méér dan alleen technische specificaties. De juiste beschermingsklasse kan het verschil maken tussen langdurige betrouwbaarheid en frequente stilstand. IP-rating, EHEDG-ontwerp, Ecolab-certificatie en andere normen geven houvast in deze keuze. Laat u dus goed informeren en kies componenten die écht passen bij de omstandigheden van uw machine.
Hulp nodig bij het selecteren van het juiste industriële component?
Laumans Techniek denkt graag met u mee en levert componenten die voldoen aan de juiste beschermingsklassen, afgestemd op uw toepassing